RvA no. RA/08B-09-LB

Met verwijzing naar uw adviesverzoek d.d. 27 januari 2009 om het oordeel van de Raad van Advies inzake bovengenoemd onderwerp en de behandeling hiervan in de vergadering van de Raad van Advies d.d. 6 april 2009, bericht de Raad u als volgt.

Het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, strekt, volgens de considerans, er toe t er uitvoering van de artikelen 11, zevende lid, en 29, zesde lid, van de Landsverordening Al gemene Weduwen- en wezenverzekering de pensioenbedragen voor de weduwen- weduwnaars- en wezenpensioenen alsmede de premie-inkomensgrenzen voor het j aar 2009 aan te passen aan de ontwikkeling van het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie. Ook strekt het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit ter uitvoering van artikel 30, eerste lid, van de Landsverordening Algemene Weduwen- en wezenverzekering het premiepercentage voor het j aar 2009 vast te stellen.

Hogerbedoeld adviesverzoek heeft betrekking op zowel het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, (ontwerp- landsbesluit) als de navolgende ontwerp-Iandsbesluiten, houdende algemene maatregelen:

• Het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, t er uitvoering van artikel 1 b van de Landsverordening Ziekteverzekering (6905/RNA- a);
• Het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, t er uitvoering van artikel 8, tweede en vijfde lid, van de Landsverordening Ongevallenverzekering (6905/RNA-b);
• Het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, t er uitvoering van de artikelen 7, tweede lid, 7a, negende lid, en 26, zesde lid, van de Landsverordening Algemene Ouderdomsverzekering en tot vaststelling van het premiepercentage, bedoeld in artikel 27, eerste lid, van genoemde landsverordening (6905/RNA-d);
• Het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, tot wijziging van het Landsbesluit houdende algemene maatregelen van de 21 s t e december 1965 ter uitvoering van artikel 26 lid 7 van de Landsverordening Algemene Ouderdomsverzekering en artikel 29 lid 7 van de Landsverordening Algemene Weduwen- en wezen verzekering (6905/RNA-e).

Het oordeel van de Raad over voormelde ontwerp-Iandsbesluiten, houdende algemene maatregelen, is opgenomen in de adviezen van 21 april 2009 RvA no's. RA/08-09-LB, RA/08A-09-LB, RA/08C-09-LB en RA/08D-09-LB.

Bestudering van het onderhavige ontwerp en de bijbehorende nota van toelichting alsmede de overige bij het adviesverzoek gevoegde stukken geeft de Raad aanleiding tot het maken van de navolgende opmerkingen.

Inhoudelijke opmerkingen

Algemeen

De Raad constateert dat de regering op een structurele manier het landsbesluit, houdende algemene maatregelen, strekkende tot indexering van pensioenbedragen voor de weduwen- weduwnaars en wezen, de bedragen van de premie-inkomensgrenzen alsmede de vaststelling van het premiepercentage van de betreffende sociale verzekering niet tijdig vaststelt, met als gevolg dat aan genoemde regeling terugwerkende kracht dient te worden verleend. Dit getuigt van het ontbreken van een algemeen beleid van de regering dat erop gericht is zoveel mogelijk te voorkomen dat aan belastende regelingen terugwerkende kracht worden verleend. Door het ontbreken van genoemd beleid worden de premieplichtigen al te vaak onnodig belast. De Raad is daarom de mening toegedaan dat de regering lichtvaardig oordeelt over de belasting voor de premieplichtigen. De Raad meent dat de regering het nodige had kunnen doen waardoor de wetgevingsprocedure van het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit kon worden afgerond vóór 1 januari 2009. De Raad geeft de regering in ovelWeging voormeld beleid vast te stellen en dienovereenkomstig te handelen.

Het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit zal op een later tijdstip dan 1 januari 2009 worden uitgevaardigd. Dit laatste gegeven maakt volgens de Raad een aanpassing van de datum van inwerkingtreding van het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit noodzakelijk. De Raad geeft de regering dan ook in overweging de inwerkingtredingsbepaling van het onderhavige ontwerp-landsbesluit als volgt te laten luiden: "Dit landsbesluit treedt in werking met ingang van de dag na die van de uitgifte van het Publicatieblad, waarin het geplaatst is, en werkt terug tot en met 1 januari 2009."
Aangezien de verhoging van de premie-inkomensgrenzen belastend is, geeft de Raad de regering in overweging, in de nota van toelichting te onderbouwen waarom in casu terugwerkende kracht niet bezwaarlijk is.

Het ontwerp

De Raad is van mening dat als uitgangspunt genomen dient te worden dat de fondsen de kosten verbonden aan de uitvoering van de betrokken sociale verzekeringen dienen te dekken. Indien de middelen niet toereikend zijn, kunnen – rekeninghoudende met onder meer de bestaande premiedruk – onder meer belastende maatregelen worden getroffen om de premie-inkomsten te verhogen. In dit kader is het bepaalde in artikel 21 , eerste lid, van de Landsverordening Sociale Verzekeringsbank (P.B. 1960, no. 154) ook van belang.

Ingevolge laatstgenoemd artikel worden de verplichtingen van de Sociale Verzekeringsbank (de SVB) zonder enig voorbehoud door het Land gegarandeerd. De Raad constateert dat in het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit de uitkeringen als gevolg van de indexering meer stijgen dan de verwachte meeropbrengsten. Uit nader onderzoek blijkt evenwel dat het door de indexering van uitkeringen ontstane tekort uit het Weduwen-en wezenfonds met inachtneming van artikel 14 van de Landsverordening Sociale Verzekeringsbank gefinancierd wordt uit het Schommelfonds Ouderdoms- en Weduwen- en wezenverzekering. Een zodanige financiering heeft volgens bovengenoemd onderzoek tot gevolg dat het Ouderdomsfonds en het Weduwen- en wezenfonds een positief saldo vertonen van circa NAF. 13 miljoen. In de nota van toelichting behorende bij het onderhavige ontwerp- landsbesluit wordt evenwel niet uitgelegd dat het door de indexering ontstane tekort uit het weduwen- en wezenfonds door genoemd schommelfonds wordt gefinancierd. In dit kader wijst de Raad tevens op de bedoeling van de wetgever bij het instellen van genoemd schommelfonds. Volgens de memorie van toelichting op de Landsverordening Sociale Verzekering is genoemd schommelfonds ingesteld voor het tijdelijk herstellen van het evenwicht tussen de uitgaven en de inkomsten van het Ouderdomsfonds c.q. het Weduwen- en wezenfonds. Het was nimmer de bedoeling van de wetgever geweest om op een structurele basis- dus jaarlijks bij de indexering van de pensioenbedragen- een beroep op genoemd schommelfonds te doen voor het herstel van het evenwicht tussen de inkomsten en uitgaven van het Ouderdomsfonds c.q. het Weduwen- en wezenfonds. De Raad is van mening dat het niet van "good governance" getuigt om meerkosten te begroten terwijl op voorhand vaststaat dat op structurele basis een tekort zal ontstaan met als gevolg dat een beroep moet worden gedaan op genoemd schommelfonds. Daar komt nog bij dat in de nota van toelichting behorende bij het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit niet uitgelegd wordt dat het tekort dat als gevolg van de indexering van de uitkeringen zal ontstaan in het Weduwen- en wezenfonds uit genoemd schommelfonds gefinancierd zal worden.

De Raad stelt aan de regering voor om uit te leggen hoe de meerkosten die bij de vaststelling van het onderhavige landsbesluit zullen ontstaan, zullen worden gedekt. Voorts adviseert de Raad om zo spoedig mogelijk een oplossing te zoeken waardoor voorkomen kan worden dat opnieuw een beroep wordt gedaan op het Schommelfonds Ouderdoms- en Weduwen- en wezenverzekering voor de financiering van het ontstane tekort in het betreffende fonds als gevolg van de in het onderhavige ontwerp-lands besluit voorgestelde indexering.

Opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard

De Raad acht het gewenst een tweetal opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard ten aanzien van het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit en de daarbij behorende nota van toelichting te maken. Deze opmerkingen zijn niet uitputtend. De Raad geeft de regering in overweging om het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit en de daarbij behorende nota van toelichting aan een nader onderzoek te onderwerpen naar onvolkomenheden van wetstechnische en redactionele aard en de geconstateerde onvolkomenheden te herstellen.

Het ontwerp

In het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit alsmede in twee van de overige bij uw adviesverzoek gevoegde ontwerp-Iandsbesluiten, houdende algemene maatregelen, wordt de hoogte van een premiepercentage vastgesteld. In het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit en het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, genummerd 6905/ RNA-c wordt achter het cijfer, dat de hoogte van het premiepercentage aanduidt, niet het procentteken ("%") geplaatst terwijl in het ontwerp-Iandsbesluit, houdende algemene maatregelen, genummerd 6905/ RNA-d wel het procentteken achter het opgenomen cijfer wordt geplaatst. De Raad stelt voor om consistentie te betrachten in de wijze van vermelding van de hoogte van het premiepercentage dat vastgesteld zal worden.

De nota van toelichting

Onderdeel "2. De berekening van het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie" van de nota van toelichting behorende bij het onderhavige ontwerp-Iandsbesluit, waarin aangegeven is welke periode bepalend is voor de berekening van de stijging van het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie, moet naar de mening van de Raad worden aangepast. De daarin opgenomen woorden "over de periode van augustus 2007 tot en met augustus 2008" moeten worden vervangen door de woorden "voor de maand augustus 2007 ten opzichte van het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie voor de maand augustus 2008".

De Raad heeft voor het overige geen opmerkingen.

Concluderend geeft de Raad de regering in overweging het onderhavige ontwerp- landsbesluit vast te stellen, nadat met vorenstaande opmerkingen rekening zal zijn gehouden.

Willemstad, 21 april 2009