RvA no. RA/42-11-LB

Ontwerplandsbesluit, houdende algemene maatregelen, ter uitvoering van artikel 14, derde lid, van de Eilandsverordening verlening bijstand Curaçao 2008 (Landsbesluit verhoging algemene bijstand) 
(zaaknummer 2011/53137)

Advies: Met verwijzing naar uw spoedadviesverzoek d.d. 23 december 2011 om het
oordeel van de Raad van Advies inzake bovengenoemd onderwerp en de behandeling hiervan in de vergadering van de Raad van Advies d.d. 9 januari 2012, bericht de Raad u als volgt.

Bestudering van het onderhavige ontwerp en de bijbehorende nota van toelichting alsmede de overige bij het adviesverzoek gevoegde stukken geeft de Raad aanleiding tot het maken van de volgende opmerkingen.

I. Algemeen

Eerder heeft de Raad op 6 december 2011 uw adviesverzoek d.d. 21 november 2011 omtrent een ontwerp van gelijke strekking ontvangen. Naar aanleiding van het adviesverzoek van 21 november j.l. heeft de Raad bij brief d.d. 19 december 2011 (RvA no. OV/23-11) er op gewezen dat, om tot een weloverwogen advies te komen, het belangrijk is dat de Raad ook kennis neemt van het advies van de Sociaal Economische Raad (SER) omtrent dit ontwerp. Daarbij is verzocht om bedoeld advies van de SER (SER-advies) zo spoedig mogelijk aan te Raad te doen toekomen.
Uit de overgelegde stukken blijkt dat de regering daarna niet is ingaan op het verzoek van de Raad, maar het ontwerp opnieuw aan de Raad heeft voorgelegd voor spoedadvies met daarbij het uitdrukkelijk verzoek om het SER-advies niet af te wachten, hetgeen heeft geresulteerd in uw spoedadviesverzoek van 23 december j.l. Het besluit van de regering is gebaseerd op de wens van de regering om bedoeld ontwerp vóór 1 januari 2012 vast te stellen en te publiceren.
De Raad gaat er vanuit dat met de indiening van het adviesverzoek van 23 december 2011, ook impliciet eerdergenoemd adviesverzoek van 21 november 2011 is ingetrokken.

Het horen van de Raad van Advies omtrent o.m. ontwerplandsverordeningen en ontwerplandsbesluiten, houdende algemene maatregelen, is een constitutioneel vereiste. De Raad betreurt het dan ook, weer eens te moeten constateren dat de Raad pas op het laatste moment door de regering wordt gehoord, ook in die gevallen waarin de regering ruim van tevoren weet dat voor het uitvoeren van een beleidsvoornemen, het tot stand brengen van een wettelijke regeling noodzakelijk is. In het onderhavige geval zij er op gewezen dat de regering, zoals duidelijk blijkt uit de overgelegde stukken, reeds op 27 juni 2011 door de Sector-Directeur Algemene Zaken is geadviseerd om zowel de Raad als de SER voor advies te benaderen.

Uit de praktijk is gebleken dat een verzoek van de regering aan de Raad om spoedadvies meer regel dan uitzondering is. De Raad acht dit een zorgelijke tendens.
De Raad zal thans – rekening houdend met het belang dat met de invoering van het ontwerp wordt gediend – spoedadvies uitbrengen met, conform uw uitdrukkelijk verzoek, voorbij gaan aan het bij de SER in te winnen advies.  In dit verband verwijst de Raad naar het SER-advies d.d. 20 april 2011 (ref.nr 076/2011-SERCUR) waarin de SER (pagina 28) verzoekt te worden betrokken bij de advisering over de betrokken bijstand – en ouderdomspensioen compensatiemaatregelen als reactie op het effect van de Landsverordening belastingvoorzieningen 2011.

Gezien het feit dat het niet mogelijk is gebleken om het onderhavige ontwerplandsbesluit tijdig tot stand te brengen, adviseert de Raad om aan het ontwerp terugwerkende kracht te verbinden tot en met het tijdstip van in werkingtreding van artikel IV, onderdeel C, van de Landsverordening belastingvoorzieningen 2011. Nu het ontwerp voorzieningen omvat die begunstigend zijn voor de burger, zijn er geen bedenkingen tegen het verlenen van terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2012, conform de wens van de regering.

II. De financiële gevolgen
In de nota van toelichting wordt niet aangegeven op welke wijze de kosten die aan de uitvoering van het onderhavige ontwerp zijn verbonden, worden opgevangen. Volgens de brief van 15 september 2011 (kenmerk 2011/53137) van de Sector-Directeur Financieel Beleid en Begrotingsbeheer, zijn bedoelde kosten meegenomen in de Begroting voor het dienstjaar 2012 en de meerjarenbegroting 2012-2015.
De Raad adviseert om, indien dat het geval is, in de nota van toelichting bij het onderhavige ontwerp aan te geven dat in de Begroting voor het dienstjaar 2012 en de meerjarenbegroting rekening is gehouden met de financiële lasten van het ontwerp.

III. Tegemoetkoming verlies aan koopkracht
Uit de tweede alinea van de nota van toelichting op dit ontwerp kan de Raad afleiden dat de verhoging van de bijstandsnorm met 3% bedoeld is om te voorkomen dat de verhoging van het tarief van de omzetbelasting, bedoeld in de Landsverordening omzetbelasting 1999, (van 5 naar 6 procent)  nadelig uitwerkt voor bijstandsgerechtigden.
Voor de maatschappelijke acceptatie van de voorgestelde verhoging van de bijstandsnorm, is het naar het oordeel van de Raad belangrijk dat bedoelde verhoging een redelijke tegemoetkoming is voor de gestegen kosten van levensonderhoud voor het deel van de bevolking dat daarvoor in aanmerking komt. In de nota van toelichting mist de Raad echter een duidelijke cijfermatige onderbouwing van de  verhoging van de bijstandsnorm met 3%.
Uit die onderbouwing moet tevens duidelijk blijken in welke mate de verhoging van de bijstandsnorm met 3% volgens de regering de nadelige uitwerking van de verhoging van de omzetbelasting voor de koopkracht van bedoelde groep opvangt.
De Raad adviseert om in de nota van toelichting op dit ontwerp de nodige aandacht aan het voorgaande te besteden.

IV. Opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard
Opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard zijn in een bijlage bij dit advies opgenomen en worden geacht hiervan integraal onderdeel uit te maken.

Concluderend geeft de Raad van Advies de regering in overweging conform de in het ontwerplandsbesluit, houdende algemene maatregelen, opgenomen voorstellen te besluiten, nadat met het vorenstaande rekening zal zijn gehouden.

Willemstad, 10 januari 2012

de Ondervoorzitter, de Secretaris,

________________ ______________________
mr. C. M. Grüning mevr. mr. C. M. Raphaëla

Bijlage behorende bij het advies van de Raad van Advies, RvA no. RA/42-11-LB

Opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard
Zowel het ontwerp als de nota van toelichting heeft wetstechnische en redactionele onvolkomenheden. De Raad noemt de volgende voorbeelden.

a. Het ontwerp
Uit de considerans moet blijken dat de verhoging van de omzetbelasting met 1 procent in de Landsverordening belastingvoorzieningen 2011 is gerealiseerd.

De overweging die aanvangt met “Gelet op” en eindigt met “Eilandsverordening verlening bijstand Curaçao 2008;” moet worden geschrapt.

In artikel I dient vermeld te worden dat het gaat om de bedragen, bedoeld in artikel 14, eerste lid, van de Eilandsverordening verlening bijstand Curaçao 2008. De Raad stelt de volgende tekst voor.

Artikel I
Het bedrag van de bijstandsnorm, bedoeld in artikel 14, eerste lid, van de Eilandsverordening verlening bijstand Curaçao 2008, wordt als volgt vastgesteld:
a.  voor een alleenstaande: NAF. 162, 40 per twee weken;
b.  voor een alleenstaande ouder: NAF. 162, 40 per twee weken;
c.  voor een gehuwde: NAF. 281,10 per twee weken.

Artikel II, waarin een citeertitel is opgenomen, dient na de inwerkingtredingsbepaling te worden opgenomen. De Raad adviseert voorts om in de citeertitel de jaaraanduiding 2012 op te nemen.

In artikel III, dienen de woorden “met ingang van de” te worden geschrapt. Voor de overige in genoemd artikel aan te brengen wijzigingen verwijst de Raad naar onderdeel “I. Algemeen” van dit advies.

b. De nota van toelichting
In de eerste volzin op pagina 3 dient “per 1 januari 2011” vervangen te worden door “per 1 januari 2012”.

Bij het redigeren van een nota van toelichting bij een landsbesluit, houdende algemene maatregelen, dient de regering ervan uit te gaan dat het landsbesluit reeds is vastgesteld en wordt er niet gesproken van een “voorstel”.
De Raad stelt voor om het tweede tekstblok in bovenbedoelde zin aan te passen.

In het tweede tekstblok op pagina 3 moet “Landsverordening verlening bijstand” vervangen worden door “Eilandsverordening verlening bijstand Curaçao 2008”.

De Raad stelt voor om de geldeenheid van de bedragen in de tabellen aan te geven en om in de tweede tabel ook de data aan te geven.

De Raad stelt voor om in de eerste alinea op pagina 4 de woorden “algemene bijstandsuitkering” te vervangen door “algemene bijstand”.